Pin flycam bị phồng: nguyên nhân & cách xử lý an toàn

Sự an toàn và hiệu suất của flycam luôn là ưu tiên hàng đầu của người dùng. Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất mà người vận hành có thể gặp phải chính là tình trạng pin flycam bị phồng. Đây không chỉ là dấu hiệu cho thấy pin đang xuống cấp mà còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cực kỳ nguy hiểm.

Pin LiPo bị phồng xảy ra khi các cell Lithium Polymer (LiPo) trương nở do tích tụ khí bên trong – sản phẩm phụ của những phản ứng hóa học không mong muốn, thường xuất hiện khi pin bị hư hỏng hoặc sử dụng sai cách.

1. Dấu hiệu “pin phồng” và cách nhận biết sớm

Dấu hiệu “pin phồng” và cách nhận biết sớm

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu pin flycam bị phồng là rất quan trọng để ngăn ngừa rủi ro. Bạn có thể kiểm tra định kỳ pin của mình bằng các cách sau:

• Thay đổi hình dạng vật lý:
  • Vỏ pin căng, biến dạng: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất. Pin có thể trông như bị "sưng" lên, vỏ ngoài căng phồng, đặc biệt ở các mặt phẳng của viên pin.
  • Khe hở hoặc khó lắp vào khay: Nếu bạn thấy có khe hở bất thường giữa các lớp vỏ pin hoặc gặp khó khăn khi lắp pin vào khoang chứa của flycam, đó có thể là do pin flycam bị phồng.
• Dấu hiệu cảm quan:
  • Mùi hóa chất lạ: Pin LiPo bị hỏng có thể phát ra mùi hóa chất khó chịu, đôi khi giống mùi ngọt hoặc mùi khét.
  • Nóng bất thường: Pin trở nên nóng hơn nhiều so với bình thường trong quá trình sử dụng hoặc sạc, ngay cả khi không hoạt động cường độ cao.
• Thay đổi hiệu suất:
  • Thời gian bay sụt giảm nhanh chóng: Nếu flycam của bạn đột ngột có thời gian bay ngắn hơn đáng kể so với trước, hoặc pin nhanh hết dù mới sạc đầy, đây có thể là dấu hiệu của sự suy giảm bên trong.
  • Sụt áp đột ngột: Trong quá trình bay, nếu điện áp pin giảm đột ngột hoặc không ổn định, đó là một cảnh báo.
• Đối với “smart battery” (pin thông minh):
  • Nhiều loại pin flycam hiện đại là pin thông minh có thể hiển thị thông tin chi tiết qua ứng dụng hoặc bộ điều khiển. Hãy kiểm tra các thông số như số chu kỳ sạc (cycle count), sự mất cân bằng giữa các cell pin (cell imbalance), hoặc các cảnh báo lỗi khác. Thông thường, pin có thể bắt đầu có dấu hiệu phồng sau khoảng 40 chu kỳ sạc, nhưng con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào cách sử dụng và bảo quản.

Xem thêm: Khắc Phục Sự Cố Pin Flycam DJI: Nguyên Nhân Và Giải Pháp

2. Nguyên nhân pin flycam bị phồng

Nguyên nhân pin flycam bị phồng

Hiện tượng pin flycam bị phồng không tự nhiên xảy ra mà thường là kết quả của một hoặc nhiều yếu tố gây hại cho cấu trúc hóa học bên trong pin. Hiểu rõ các nguyên nhân này sẽ giúp chúng ta phòng tránh hiệu quả hơn:

• Sạc quá mức hoặc dùng sạc không chuẩn:
  • Khi pin LiPo bị sạc vượt quá điện áp khuyến nghị (thường là 4.2V/cell), chất điện phân bên trong pin sẽ bị phân hủy, tạo ra các loại khí như carbon dioxide (CO2), carbon monoxide (CO) và oxy (O2). Sự tích tụ khí này làm tăng áp suất bên trong, khiến vỏ pin căng phồng.
  • Việc sử dụng bộ sạc không chính hãng hoặc không đạt chuẩn có thể không có các cơ chế bảo vệ quá sạc, dẫn đến việc sạc quá mức và làm hỏng pin nhanh chóng. Sạc qua đêm cũng là một thói quen xấu làm tăng nguy cơ này.
• Xả pin xuống mức quá thấp (deep discharge):
  • Việc để pin flycam cạn kiệt hoàn toàn, xuống dưới mức điện áp an toàn tối thiểu (thường là 3.0V-3.3V/cell), được gọi là "xả sâu". Xả sâu gây ra những thay đổi hóa học không thể đảo ngược bên trong pin, làm hỏng các điện cực và chất điện phân. Điều này làm tăng điện trở nội của pin, giảm khả năng sạc hiệu quả và có thể dẫn đến hiện tượng pin phồng.
  • Theo nghiên cứu, xả sâu có thể làm giảm tuổi thọ pin nhanh hơn 40%.

Xem thêm: 3 Cách Xả Pin Flycam An Toàn, Tăng Tuổi Thọ Pin

• Bảo quản sai cách (nhiệt độ cao, ẩm):
  • Nhiệt độ cao là kẻ thù lớn của pin LiPo. Việc để pin tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, trong xe ô tô đóng kín vào mùa hè, hoặc gần các nguồn nhiệt khác sẽ đẩy nhanh quá trình phân hủy chất điện phân và tạo khí. Nhiệt độ trên 35°C có thể gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe của pin.
  • Độ ẩm cao cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực, gây ăn mòn các thành phần bên trong và làm giảm tuổi thọ pin.
• Tuổi thọ pin và số chu kỳ sạc:
  • Tất cả các loại pin, bao gồm cả pin LiPo, đều có tuổi thọ giới hạn. Sau một số chu kỳ sạc/xả nhất định (thường từ 300-500 chu kỳ đối với pin Li-ion/LiPo thông thường), khả năng lưu trữ năng lượng của pin sẽ giảm dần.
  • Sự lão hóa tự nhiên này dẫn đến suy thoái các thành phần hóa học, làm tăng khả năng hình thành khí và gây ra hiện tượng pin bị phồng. Ngay cả khi được bảo quản đúng cách, pin vẫn sẽ suy giảm theo thời gian.

3. Pin bị phồng có dùng tiếp được không?

Pin bị phồng có dùng tiếp được không?

Câu trả lời là tuyệt đối không nên. Một khi pin flycam bị phồng, cấu trúc bên trong của nó đã bị tổn hại nghiêm trọng. Các phản ứng hóa học tạo khí đã diễn ra, làm tăng áp suất và biến pin thành một quả bom hẹn giờ.

• Nguy cơ cháy nổ cao: Pin bị phồng có thể tự bốc cháy hoặc phát nổ bất cứ lúc nào, đặc biệt khi bị tác động vật lý, quá nhiệt, hoặc tiếp tục sạc/xả. Nhiệt độ bên trong pin đã mất kiểm soát, làm tăng nguy cơ xảy ra hiện tượng "thermal runaway" (phản ứng nhiệt dây chuyền).
• Hậu quả nghiêm trọng: Một vụ cháy nổ pin flycam có thể gây hư hại nặng nề cho flycam, tài sản xung quanh và thậm chí gây thương tích nghiêm trọng cho người sử dụng.
• Khuyến nghị: An toàn là trên hết. Khi phát hiện pin flycam bị phồng, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và thay thế bằng pin mới chính hãng. Đừng cố gắng sửa chữa hoặc tiếp tục sử dụng với suy nghĩ "chỉ phồng nhẹ chắc không sao", vì ngay cả pin phồng nhẹ cũng là dấu hiệu của sự xuống cấp nghiêm trọng.

4. Cách xử lý khi pin flycam bị phồng

Cách xử lý khi pin flycam bị phồng

Việc xử lý pin flycam bị phồng đòi hỏi sự cẩn trọng và đúng quy trình để đảm bảo an toàn tối đa.

• Ngừng sử dụng ngay lập tức:
  • Ngay khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của pin bị phồng, hãy tháo pin ra khỏi flycam (nếu có thể an toàn) và ngừng mọi hoạt động sạc hoặc xả.
• Cách lưu trữ tạm thời an toàn:
  • Cách ly pin: Đặt pin vào một khu vực an toàn, cách xa các vật liệu dễ cháy nổ như giấy, vải, gỗ.
  • Sử dụng túi chống cháy LiPo: Đây là phụ kiện thiết yếu cho người dùng flycam. Hãy đặt pin phồng vào túi chống cháy LiPo chuyên dụng hoặc một hộp kim loại kín, không dẫn điện (ví dụ: hộp đựng đạn, thùng cát). Điều này giúp ngăn chặn hoặc hạn chế thiệt hại nếu pin bốc cháy.
  • Tránh nhiệt độ cao: Đặt pin ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Cách tiêu hủy pin LiPo đúng chuẩn:
  • Không vứt vào thùng rác thông thường: Pin LiPo bị phồng là rác thải nguy hại và không được vứt bỏ cùng rác thải sinh hoạt. Việc này có thể gây cháy nổ tại các bãi rác hoặc cơ sở xử lý rác.
  • Tìm điểm thu hồi chuyên dụng: Hãy liên hệ với nhà sản xuất flycam, cửa hàng bán pin, hoặc các trung tâm tái chế pin/rác thải điện tử được cấp phép tại địa phương để được hướng dẫn tiêu hủy đúng cách. Một số nhà sản xuất như Dell cũng có chương trình thu hồi pin bị phồng.
  • Tuyệt đối không đâm thủng hoặc cố gắng xả khí: Các chuyên gia khuyến cáo không nên đâm thủng pin để xả khí, vì khí bên trong rất dễ cháy và có thể gây nổ hoặc hỏa hoạn ngay lập tức. Phương pháp xả pin vào nước muối cũng không được khuyến khích do quá trình này rất chậm, có thể ăn mòn vỏ pin và rò rỉ hóa chất độc hại.

5. Cách phòng tránh pin bị phồng

Cách phòng tránh pin bị phồng

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Áp dụng các thói quen tốt trong việc sử dụng và bảo quản pin flycam sẽ giúp kéo dài tuổi thọ pin và đảm bảo an toàn cho bạn:

• Sạc đúng bộ sạc chính hãng, không sạc qua đêm:
  • Luôn sử dụng bộ sạc và cáp sạc chính hãng hoặc được nhà sản xuất khuyến nghị cho pin flycam của bạn. Các bộ sạc này được thiết kế với mạch bảo vệ để kiểm soát dòng điện và điện áp, ngăn ngừa quá sạc.
  • Tránh sạc pin qua đêm hoặc khi không có người giám sát. Ngay khi pin đầy, hãy ngắt kết nối khỏi bộ sạc.
• Không để pin kiệt <20% thường xuyên:
  • Pin LiPo hoạt động tốt nhất khi được giữ trong khoảng dung lượng từ 20% đến 80%. Tránh xả pin xuống dưới 20% thường xuyên, đặc biệt là dưới mức điện áp cắt an toàn (3.0V-3.3V/cell). Việc xả sâu làm tăng đáng kể nguy cơ pin bị phồng và giảm tuổi thọ pin.
• Bảo quản pin ở mức 40-60% khi cất lâu:
  • Khi không sử dụng pin flycam trong thời gian dài, hãy sạc hoặc xả pin về mức điện áp lưu trữ lý tưởng, thường là khoảng 3.7V-3.85V/cell (tương đương 40-60% dung lượng). Bảo quản ở mức sạc đầy hoặc cạn kiệt trong thời gian dài đều có hại cho pin.
  • Sử dụng bộ sạc có chức năng "storage mode" (chế độ lưu trữ) để tự động đưa pin về mức điện áp này.
• Tránh để nơi nóng, ánh nắng trực tiếp:
  • Bảo quản pin flycam ở nơi khô ráo, thoáng mát, có nhiệt độ ổn định, lý tưởng là từ 15°C đến 25°C. Tránh xa các nguồn nhiệt, ánh nắng mặt trời trực tiếp, và môi trường ẩm ướt.
• Kiểm tra định kỳ:
  • Thường xuyên kiểm tra trực quan các viên pin flycam để phát hiện sớm các dấu hiệu phồng, rò rỉ hoặc mùi lạ. Việc kiểm tra này nên được thực hiện trước và sau mỗi lần sử dụng.

Pin flycam bị phồng là một vấn đề nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn mà người dùng không thể xem nhẹ. Bằng cách nhận biết sớm các dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng tránh, xử lý đúng cách, chúng ta có thể bảo vệ bản thân, thiết bị và tài sản. An toàn khi vận hành flycam luôn bắt đầu từ việc chăm sóc pin flycam một cách cẩn thận và có trách nhiệm.

Để đảm bảo an toàn và hiệu suất tối ưu cho flycam của mình, hãy luôn sử dụng pin flycam chính hãng và tuân thủ các hướng dẫn sử dụng từ nhà sản xuất.

Xem pin thay thế chính hãng cho flycam DJI và các dòng flycam khác tại AGS Tech để luôn an tâm trong mỗi chuyến bay của bạn.

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ trụ sở chính: 14 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
• Chi nhánh Đà Nẵng: 215 Nguyễn Sinh Sắc, Hòa Minh, Liên Chiểu, Đà Nẵng
• Chi nhánh TP.HCM:  4329 Nguyễn Cửu Phú, Tân Tạo A, Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 07 9988 5588
• Website: https://agstech.vn/
• Facebook: https://www.facebook.com/AGSTechVietnam
• Email: contact@agstech.vn